کاروانسرای دیرگچین که اخیرا به ثبت یونسکو رسیده بر سر راه جاده تاریخی ری به قم در مرکز پارک ملی کویر قراردارد. دیر گچین یکی از بزرگترین کاروانسراهای ایران است و ویژگیهای منحصربهفرد این اثر باعث شده آن را «مادر کاروانسراهای ایران» بنامند. دیر گچین در بخش مرکزی شهرستان قم، ۸۰ کیلومتری شمال شرقی شهر قم (کیلومتر ۶۰ بزرگراه گرمسار)، و ۳۵ کیلومتری جنوب غربی ورامین واقع شدهاست. این بنا را بهخاطر داشتنِ گنبدی از جنس گچ دیر گچین نامیدهاند، اما اکنون چنین گنبدی در بنا وجود ندارد. بنای کاروانسرا مربوط به دوره ساسانی است و آن را در دوران سلجوقیان، صفویان، و قاجاریان مرمت و بازسازی کردهاند. شکل کنونی آن متعلق به دوران صفویه است. این کاروانسرا در راه باستانی ری به اصفهان مشهور به «راهِ دیر» قرار دارد. هم اکنون این کاروانسرا بازسازی شده و به یک بومگردی محبوب منطقه تبدیل شده است.

توضیحات برنامه:
پس از پارک خودرو ها در نزدیکی کاروانسرای دیرگچین. سفر از این کاروانسرا به سمت کاروانسرای سنگی شروع می شود.
بیشتر مسیر خاک کوبیده است. بعد از حدود 5 کیلومتر به تالاب مره می رسیم که از شگفتی های این منطقه است. یک تالاب در کویر مرکزی و مکانی برای پرندگان مهاجر در زمستان. در صورت بارش باران امکان دارد درنزدیکی تالاب مسیرگلی داشته باشیم.
 
کاروانسرای سنگی حدود 36 کیلومتری کاروانسرای دیرگچین (از جاده آسفالت و 39 کیلومتری از مسیری که ما طی می کنیم) قرار دارد. حدود 10 کیلومتر آخر مسیر آسفالت است.
کاروانسرای سنگی محمدآباد که در متون تاریخی از آن به عنوان کاروانسرای دیر کاج یاد شده است، در فاصله 48 کیلومتری شمال شرقی قم و در نزدیکی روستای محمدآباد کاج در منطقه قمرود واقع شده است. این قلعه در نقطه ثقل راه های تاریخی قم به ری و ساوه و درحال حاضر جاده قم-گرمسار قرار دارد. کاروانسرای سنگی محمدآباد قدمتی مربوط به دوره سلجوقی دارد. با توجه به شواهد معماری و منابع تاریخی، این کاروانسرا در نیمه اول قرن ششم هجری قمری مصادف با زمان فرمانروایی سلطان سنجر سلجوقی احداث شده است. بقایای قلعه گلی محمدآباد با قدمت دوره اشکانی بر روی تپه ای در کنار این کاروانسرا دیده میشود.

پس از کمی استراحت در کاروانسرا و خوردن ناهار سبک (در حد یک ساندویچ) به سمت کاروانسرای دیرگچین برمی گردیم. اگر بتوانیم به موقع برنامه را به اتمام برسانیم شانس دیدن غروب زیبای آفتاب را کنار دیرگچین خواهیم داشت.
اطلاعات مسیر
5:30-7:00میدان ونک تا کاروانسرای دیرگچین (از مسیر جاده قم) 111 کیلومتر (حدود 1.5 رانندگی)
7:00 – 7:30 آماده سازی و صبحانه
7:30 تا 11:30 مسیر رفت طول مسیر دوچرخه سواری: 78 کیلومتر(حدود 20 کیلومتر آسفالت و بیقه خاکی) به صورت رفت و برگشت
مجموع ارتفاع گیری60m:
11:30 تا 12:30 اقامت در کاروانسرای سنگی و ناهار
14:30 تا 16:30 مسیر بازگشت
16:30 تا 18:00 مسیر برگشت به تهران

|